Κέλλυ Μπούσια - Ψυχολόγος/Ψυχοθεραπεύτρια, Αθήνα, Θησείο

Κοινοί Προβληματισμοί

Συχνές Ερωτήσεις

01

Τι είναι η Ψυχολογία;

H Ψυχολογία είναι ο επιστημονικός κλάδος που ασχολείται με τη μελέτη των ψυχικών φαινομένων και λειτουργιών του ανθρώπου, ή αλλιώς, με την έρευνα της συμπεριφοράς του ανθρώπου. Ο όρος αυτός είναι σύνθεση δύο λέξεων, της «ψυχής» και του «λόγου». Η Ψυχολογία, ως ο λόγος περί της ψυχής, αποτελεί ένα σύστημα σκέψης, μελέτης και έρευνας που αφορά την υφή και την υπόσταση του ψυχικού χώρου και όσων συμβαίνουν σε αυτόν. Η Ψυχολογία, λοιπόν, ερευνά τις ψυχικές λειτουργίες και τον ανθρώπινο ψυχισμό, με κεντρικό στόχο να κατανοήσει και να ερμηνεύσει την ανθρώπινη συμπεριφορά.

02

Τι είναι η Ψυχοθεραπεία;

Ο όρος θεραπεία σχετίζεται με τη διαδικασία της αποκατάστασης ή βελτίωση της υγείας. Η Ψυχοθεραπεία είναι μια διαπροσωπική / προσωπική διαδικασία που αποσκοπεί στο να βοηθήσει το άτομο να κατανοήσει και να αντιμετωπίσει καταστάσεις, συναισθήματα, στάσεις και αντιλήψεις. Πρόκειται για μια διαδικασία διαλόγου και επικοινωνίας.

Ο θεραπευτικός διάλογος που βρίσκεται στον πυρήνα της ψυχοθεραπευτικής διαδικασίας, προσφέρει τη δυνατότητα ανάπτυξης ικανοτήτων/δεξιοτήτων αντιμετώπισης καταστάσεων, βοηθά στην ανάπτυξη αυτών που στέκονται εμπόδιο στην προσωπική ανάπτυξη και ολοκλήρωση και ενθαρρύνει τη διερεύνηση των εναλλακτικών λύσεων σε προβλήματα και δυσάρεστες καταστάσεις. Η Ψυχοθεραπεία, ως βασικό στόχο έχει την προώθηση της ποιότητας ζωής του ατόμου και την βελτίωση του τρόπου ζωής σύμφωνα με τις αξίες του θεραπευόμενου με σεβασμό στη διαφορετικότητα του κάθε ατόμου. Για τους λόγους αυτούς η Ψυχοθεραπεία ασκείται από ειδικούς επαγγελματίες ψυχικής υγείας, οι οποίοι πέραν των βασικών τους σπουδών, έχουν εκπαιδευτεί και σε κάποια ψυχοθεραπευτική μέθοδο (Ψυχοδυναμική, Γνωσιακή-Συμπεριφορική κ.τ.λ.).

03

Ποια η διαφορά ανάμεσα στον Ψυχίατρο και τον Ψυχοθεραπευτή;

Ο Ψυχίατρος είναι γιατρός που ειδικεύεται στη θεραπεία των ψυχικών ασθενειών. Ο Ψυχίατρος περιθάλπει τις ασθένειες που συνδέονται με τις δυσκολίες της καθημερινής ζωής, είτε είναι φυσικής (βιολογικής) είτε ψυχολογικής προέλευσης. Ως γιατρός μπορεί να μας συνταγογραφήσει φάρμακα για την ανακούφιση των συμπτωμάτων μας. Από την άλλη ο Ψυχοθεραπευτής ως βασικό στόχο έχει την προώθηση της ποιότητας ζωής του ατόμου και την βελτίωση του τρόπου ζωής, εντοπίζοντας τα αίτια που προκαλούν δυσκολίες και υποστηρίζοντας το άτομο να τα αναγνωρίσει και να τα ξεπεράσει μέσα από την ανάλυση αλλά και την εκπαίδευση του εαυτού (εκπαίδευση του «Εγώ»). Τέλος, ο Ψυχοθεραπευτής δεν είναι γιατρός και δεν έχει δικαίωμα συνταγογράφησης φαρμάκων. Αν χρειαστείτε φάρμακα θα σας παραπέμψει σε Ψυχίατρο και θα συνεργαστεί μαζί του στη λεγόμενη Συνδυαστική Θεραπεία (φάρμακα και ψυχοθεραπεία).

04

Τι είναι η Ανάλυση; (ατομική - ομαδική)

Ανάλυση: Ο διαχωρισμός ενός συνόλου (διανοητικού ή υλικού) στα συστατικά του μέρη προκειμένου να μελετηθούν οι αλληλεπιδράσεις και αλληλεξαρτήσεις τους.

Η Ομαδική Ανάλυση είναι μία ψυχαναλυτικού τύπου προσέγγιση στο ασυνείδητο μέσα από την ομαδική κατάσταση. Ερευνά τις ψυχικές δομές και διεργασίες του ατόμου μέσα στην ομάδα. Η Ομαδική Ανάλυση είναι μια μορφή Ψυχοθεραπείας, που χρησιμοποιεί έννοιες και τεχνικές τόσο από την Ατομική Ανάλυση όσο και από την ψυχαναλυτική μελέτη των ομάδων.

Η Ψυχοθεραπεία αναλυτικού τύπου σε ατομικό επίπεδο, διερευνά τις ψυχικές δομές του ατόμου. Μέσω του διαλόγου και των δυναμικών, όπως αυτά διαμορφώνονται, μας βοηθά να κατανοήσουμε καλύτερα τον εαυτό μας και τους τρόπους έκφρασης/συμπεριφοράς μας.

05

Γιατί να πάω; Πότε είναι απαραίτητο να απευθυνθώ σε ειδικό;

Η καθημερινότητα, σε όλες της τις εκφάνσεις, είναι απαιτητική για όλους μας. Καλούμαστε να ανταπεξέλθουμε καθημερινά σε διάφορα ζητήματα, κοινωνικά, οικογενειακά, επαγγελματικά, σχέσεων… Άλλοτε τα καταφέρνουμε και άλλοτε όχι. Συχνά προσπαθούμε να λύσουμε μόνοι μας τα προβλήματά μας. Μερικές φορές πάλι στρεφόμαστε σε οικείους και φίλους. Όλα τα παραπάνω σίγουρα μας βοηθούν, είναι όμως αρκετά;

Οι φίλοι και η οικογένεια είναι άτομα που είναι συναισθηματικά συνδεδεμένα μαζί μας και δεν έχουν την ικανότητα να δουν τα πράγματα με «αντικειμενικό» πρίσμα. Οι συμβουλές τους βασίζονται στα συναισθήματα που έχουν για μας και τις δικές τους προσωπικές εμπειρίες και έτσι συχνά λειτουργούν προσωρινά ανακουφιστικά, χωρίς να εντοπίζουν την αιτία των προβλημάτων και να συμβάλλουν έτσι σε μια πιο ριζική αντιμετώπιση.

Όταν λοιπόν ένα θέμα μας απασχολεί για μεγάλο χρονικό διάστημα και δεν έχουμε ανακαλύψει τη φύση του τότε αρχίζει και προκαλεί δυσκολίες στην καθημερινότητα, τις σχέσεις, μειώνει την ποιότητα ζωής μας και επηρεάζει τη λειτουργικότητά μας.

Οι κύριοι λόγοι που επιλέγει να ξεκινήσει κάποιος Ψυχοθεραπεία απορρέουν από την επιθυμία/ανάγκη:

Να διαχειριστεί αποτελεσματικά περιόδους κρίσεων και σημαντικών αλλαγών στη ζωή του
Να ανακουφιστεί από αρνητικά συναισθήματα και συμπτώματα (π.χ. φοβίες, πανικούς)
Να διερευνήσει όλες τις πτυχές του εαυτού του και να εξελίξει τον βαθμό επίγνωσής του, και ακόμα
Να εκπαιδεύσει το «εγώ» του ώστε να ανταπεξέρχεται αποτελεσματικότερα στα ζητήματα της καθημερινότητας.

Όποιο και αν είναι το έναυσμα κάποιου για Ψυχοθεραπεία, το αποτέλεσμα είναι πως θα κάνει μια επανεκτίμηση νοήματος ζωής και προσωπικών ικανοτήτων. Η Ψυχοθεραπεία μπορεί επίσης να είναι πολύ βοηθητική και στη θεραπεία ψυχοπαθολογικών περιπτώσεων, στο πλαίσιο της Συνδυαστικής Θεραπείας (ψυχιατρική παρακολούθηση και ψυχοθεραπευτική παρέμβαση).

06

Πόσο διαρκεί και πόσο κοστίζει;

Ο χρόνος που χρειάζεται έχει σχέση με το ποια θεραπευτική τεχνική ακολουθείται. Οι βραχείες θεραπείες συνήθως διαρκούν μερικούς μήνες. Οι ψυχοδυναμικές μέθοδοι, όπως η Ανάλυση, μέσω των οποίων το άτομο μαθαίνει νέους τρόπους αντιμετώπισης της πραγματικότητας, μπορεί να διαρκέσουν κάποια χρόνια (3 τουλάχιστον).

Το κόστος είναι ανάλογο της ιδιαίτερα απαιτητικής εργασίας της Ψυχοθεραπείας και ορίζεται αντίστοιχα. Το σίγουρο είναι πάντως ότι το κόστος της Ψυχοθεραπείας δεν είναι μεγαλύτερο από μια τυπική έξοδό μας με φαγητό και ποτό (για παράδειγμα). Τελικά, το συνολικό οικονομικό κόστος της Ψυχοθεραπείας είναι πολύ χαμηλότερο συγκριτικά με το οικονομικό κόστος που επωμίζεται κάποιος που ακολουθεί διαφόρων ειδών άλλες θεραπείες, με - ενδεχομένως - αμφίβολα αποτελέσματα.

Η διάρκεια και το κόστος είναι σίγουρα βασικοί προβληματισμοί για όποιον σκέφτεται να ξεκινήσει Ψυχοθεραπεία. Η επένδυσή μας όμως δεν είναι μόνο χρονική και οικονομική αλλά κυρίως συναισθηματική και με βάση αυτή την αναλογία θα πρέπει να σκεφτόμαστε την Ψυχοθεραπεία.

07

Tί να περιμένει κανείς από την επίσκεψή του σε έναν Ψυχολόγο, τί μπορεί να προσφέρει;

Μέσα από την επιστήμη της Ψυχολογίας και την τεχνική της Ψυχοθεραπείας, έχουμε τη δυνατότητα να κατανοήσουμε τον εαυτό μας (συναισθήματα, σκέψεις και συμπεριφορές) αλλά και τους γύρω μας. Αυτό που μπορεί να μας προσφέρει η Ψυχοθεραπεία είναι να αναγνωρίσουμε και να έρθουμε σε επαφή με κομμάτια του εαυτού μας που συχνά αγνοούμε ή δεν έχουμε συνειδητοποιήσει ότι υπάρχουν. Ακόμα θα μάθουμε να διαχειριζόμαστε καλύτερα τα συναισθήματα και τις συμπεριφορές μας καθώς και τις σχέσεις μας με τους άλλους.

Ο Ψυχολόγος – Ψυχοθεραπευτής, δεν μπορεί να μας συνταγογραφήσει φάρμακα, μέσω όμως της διαλεκτικής μεθόδου μας δίνει την ευκαιρία για αναστοχασμό και εξέλιξη.